Жеңілдетілген ипотека – халық игілігіне
«Нұрлы жер» мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асырудың соңғы тоғыз айындағы көрсеткіштермен таныстырған Инвестициялар және даму министрі Жеңіс Қасымбек бағдарлама шеңберінде 10 миллион шаршы метрден астам тұрғын үй пайдалануға берілгенін атап өтті. Баспана құрылысына 591,3 млрд теңге инвестиция салынған болса, оның 108,4 млрд теңгесі – мемлекеттік инвестициялар екен.
Ал биылғы тоғыз айдың қорытындысында 7,9 млн шаршы метр тұрғын үй, яғни 70 мыңға жуық баспана пайдалануға берілген. Бұл былтырғымен салыстырғанда 10,2 пайызға артық көрсеткіш. Осымен, бағдарлама аясындағы баспана берудің жылдық жоспары 78,2 пайызға орындалған.
Бұдан кейін жеке тұрғын үй құрылысын тұрғызуға бөлінген 60 мың жер учаскесінің инженерлік желілерімен қамтылу жайына тоқталған ол бұрын берілген 35,8 мың және жаңа 24,8 мың учаскеге жарық, су құбырлары тартылып жатқанын айтты. Жеке тұрғын үй құрылысын дамытудың қанатқақты жобасы аясында 6 өңірде бірыңғай сәулеттік стильде 1975 үй салынып жатыр. Олардың ішінде 362-і биыл пайдалануға берілмек.
Министрдің айтуынша, жұртшылықты арзан баспанамен қамтамасыз ету мақсатында жергілікті атқарушы органдар тарапынан берілетін несиелік тұрғын үйлер де салынып жатыр. Жоспар бойынша 8495 пәтер беру қарастырылса, биыл жылдың басынан бері 3731 пәтер пайдалануға берілген. Жылдың соңына дейін тағы 4764 пәтер тапсырылады деп күтілуде. Ал мемлекеттік бағдарламаға қатысушы «Бәйтерек девелопмент» АҚ салып жатқан несиелік тұрғын үй бойынша 6570 тұрғын үй салу жоспарланған болса, қазіргі күні 4625 пәтер, яғни 278,2 мың шаршы метр баспана пайдалануға беріліпті. Биыл жыл соңына дейін қосымша 1945 пәтерді тапсыру жоспарланып отыр.
«Нұрлы жер» бағдарламасы бойынша салынған үйлерді халық Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі арқылы алғашқы 30 пайыздық жарнасын құя отырып сатып ала алса, енді бұл баспаналарды екінші деңгейлі банктер арқылы да алуға болады. Банктер сатып алатын болғандықтан құрылыс салушы компаниялар да қарқынын үдеткен сыңайлы. Бүгінде екінші деңгейдегі банктер құрылыс компанияларының құны 57,2 млрд теңге болатын 32 жобасын қарап жатыр. Осылайша, еліміздің 14 өңірінде екінші деңгейлі банктер халыққа жаңа тұрғын үй сатып алуға жеңілдетілген ипотека ұсына бастады.
Жаңа жолдар салынады
Үкімет отырысында Ұлттық экономика министрі Тимур Сүлейменов «Нұрлы жол» мемлекеттік бағдарламасының 9 айдағы қорытындысы туралы баяндады.Бұл бағдарламаны жүзеге асыруға биыл 484,2 млрд теңге бөлінсе, биылғы 1 қазандағы жағдай бойынша оның 313,7 млрд теңгесі немесе қаржыландырудың жылдық жоспарының 65 пайызы игеріліпті.
«Нұрлы жол» бағдарламасы аясындағы алғашқы бағыт – көліктік-логистикалық және индустриялық инфрақұрылымды дамыту. Бұл маңызды міндеттің қатарына 22 республикалық маңызы бар автожолды жаңғырту жұмыстары енгізілген. Осы мақсатқа биыл 259,8 млрд теңге көзделсе, ол қаржы бүгінгі таңда толық игеріліп отыр.
Екінші бағыт – жылумен, сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін жаңғырту бойынша биыл Ұлттық қор қаражаты есебінен 53 млрд теңге көзделсе, бұл шамамен 700 км жүйені қайта жаңғыртуға мүмкіндік бермек.
Ал үшінші бағыт – білім беру саласындағы инфрақұрылымды дамыту. Биыл Ұлттық қор қаражаты есебінен 109 мектепті салуға 71,7 млрд теңге бөлінген. Оның ішінде республика бойынша 76 мектепті биыл пайдалануға беру жоспарланып отыр. Ал «Бизнестің жол картасы-2020» шеңберінде кәсіпкерлік объектілеріне жетіспейтін инфрақұрылымды тарту бағыты бойынша биыл Ұлттық қор қаражаты есебінен 10 млрд теңге көзделген.
Сондай-ақ биыл мемлекеттік бағдарлама аясында жалпы ұзындығы 4,4 мың шақырым болатын 22 автожол жобасын іске асыру көзделген. Қазіргі таңда Орталық – Оңтүстік, Орталық – Шығыс, Бейнеу – Ақтау, Ақтөбе – Атырау, Қапшағай – Талдықорған, Астана – Петропавл және Орал – Каменка бағыттары бойынша жалпы ұзындығы 1,2 мың шақырым жол құрылысы жалғасып жатыр. Іске асырылып жатқан жобалар бойынша тоғыз айда 177,5 млрд теңге игеріліп, 75 мың адам тартылған.
Жыл қорытындысы бойынша 602 шақырым жол төсемдері жұмыстары аяқталып, Астана – Павлодар бағытында – 232 шақырым, Бейнеу – Ақтау бағытында – 230 шақырым, Қордай айналма жолы – 40 шақырым, Орал – Каменка бағытында – 50 шақырым, Ақтөбе – Атырау бағытында – 26 шақырым және Қапшағай – Талдықорған бағытында 24 шақырым жол қозғалысын ашу жоспарланып отыр.
«Нұрлы жол» мемлекеттік бағдарламасы аясында білім беру саласындағы жобаларды іске асыру туралы Білім және ғылым министрі Ерлан Сағадиев баяндады. Сондай-ақ Үкімет отырысында «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ төрағасы Ө. Шөкеев те сөз сөйледі.
Дақылдарды жинау науқаны аяқталды
Қазақстанда дәнді дақылдарды жинау науқаны толықтай аяқталды. Бұл туралы Үкімет отырысында агроөнеркәсіп кешенін дамытуға арналған бағдарламаны жүзеге асыру бойынша сөз сөйлеген Ауыл шаруашылығы бірінші вице-министрі Қайрат Айтуғанов мәлімдеді.
«Дәнді дақылдарды жинау науқаны аяқталды, гектарына орташа 14,3 центнер өнімділікпен 21,9 млн тонна астық жиналды. Жинау қарқыны былтырғы жылдан 1,1 млн гектарға жоғары болды. 3,4 млн тонна арпа жиналды, бұл бағдарламаның индикаторынан 600 мың тоннаға жоғары көрсеткіш», деді бірінші вице-министр.
Оның айтуынша, майлы дақылдардың 2 млн гектары немесе 80 пайызы жиналды. Жинау қарқыны өткен жылдан 636 мың гектарға жоғары.
Сонымен қатар диқандар 5,5 млн тонна көкөніс пен бақша өнімдерін жинап алған. Бұл өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 127 мың тоннаға жоғары көрсеткіш екен. Қант қызылшасын жинау да жалғасуда, өнімнің өсімі 1,5 есе деңгейінде күтіліп отыр.
Аталған мемлекеттік бағдарламаның басты бағыттарының бірі ұсақ және орта шаруаларды ауылшаруашылық кооперативіне біріктіру болатын. Биылғы 1 қазандағы жағдай бойынша жылдың басынан бері 745 кооператив құрылыпты. Оның 273-і – сүт қабылдаумен, 358-і мал сою шаруашылығымен айналысады. Бұған қоса, барлығы 102 мыңнан астам ірі қара мал басына 6 159 отбасылық бордақылау алаңы құрылыпты. Бүгінде қайта құрылған кооперативтер 44 мың тоннадан астам сүт және 13 мың тонна ет дайындаған.
* * *
Үкімет отырысын түйіндеген Премьер-Министр Бақытжан Сағынтаев мемлекеттік бағдарламаларды жүзеге асыру бойынша жұмыстарды әлі де жетілдіре түсуді тапсырды. Үкімет басшысы баспанаға мұқтаждық пен құрылыс ауқымы арасында теңгерімсіздік бар екенін айта келіп, кемшіліктерді түзеу бойынша тапсырмалар жүктеді. «Баспана бойынша Алматы облысында 37 мыңға жуық адам кезекте тұрса, бұл өңірде бір жылда берілетін пәтер саны – 82. Ал Қарағанды облысында кезекте 35 мың адам тұрса, жылдың ішінде 387 пәтер беру жоспарланған. Сондықтан осы көрсеткіштерді есепке ала отырып, жұмыстарды тағы да пысықтап, қарқынды жылдамдатқанымыз жөн», деді Премьер-Министр. Сондай-ақ Үкімет басшысы «Нұрлы жол» мемлекеттік бағдарламасы аясында қаржының игерілуін қатаң бақылау жөнінде тапсырма берді.
Қымбат ТОҚТАМҰРАТ,
«Егемен Қазақстан»