Елбасы өзінің «Қазақстанның әлеуметтік жаңғыртылуы: Жалпыға Ортақ Еңбек Қоғамына қарай 20 қадам» стратегиялық мақаласында адам еңбегі лайықты бағалануға тиіс екенін атап өткен болатын. Өзінің кәсібін терең меңгерген, елге адал да мінсіз қызмет етіп жүрген, өзгеге үлгі етерлік еңбек адамы барлық салада бар. Оны орта таниды, әріптестері мен ұжымы қадірлеп сыйлайды. Ал еңбектің бағалануы мен құрмет көрсетілуі ұжымның ұсынысын қолдаған басшылардың құзырында екені анық. Жуырда Түркістан облысының 70-тен астам медицина қызметкерлерінің еңбегі бағаланып, түрлі марапаттарға ие болды. Медицина қызметкерлерінің төл мерекесіне орай өткен салтанатты шарада облыс әкімі Ж.Түймебаев еселі еңбегімен дараланған дәрігерлерді «Облысқа сіңірген еңбегі үшін» медалімен, облыс әкімінің Құрмет грамотасымен, Алғыс хаттарымен марапаттап, бірнеше дәрігерге «Қазақстан Республикасы денсаулық сақтау ісінің үздігі» және «Қазақстан Республикасы денсаулық сақтау ісіне қосқан үлесі үшін» төсбелгілерін тақты. Ал үздік медициналық мекеме ретінде танылған облыстық клиникалық ауруханасының бас дәрігеріне шағын автобустың кілті табыс етілді. Сонымен қатар үздік атанған Түркістан қалалық №3 перинаталдық орталықтың бас дәрігері, акушер-гинеколог Нұржан Махмутовке жеңіл автокөлік, Сарыағаш аудандық орталық ауруханасының бас дәрігері Ибрагим Ташевке тұрғын үйдің кілті тапсырылса, дәрігер Бақдәулет Мырзақасым да жаңа пәтерге ие болды.
Ал енді осындай марапаттарға ие болған дәрігерлердің алаңсыз еңбек етуіне қандай жағдайлар жасалуда? Жалпы облыста денсаулық сақтау саласына ерекше көңіл бөлініп келеді. Мысалы, өткен жылдың өзінде жергілікті бюджеттен медицина саласын материалдық-техникалық жабдықтауға 6,2 миллиард теңге бөлініпті. Ал мереке қарсаңында өңір басшысы облыстағы бірқатар аурухана мен емханаларға 27 жедел медициналық жәрдем қызметіне арналған көліктің кілтін табыс еткен болатын. Жыл соңына дейін өңірдегі медициналық мекемелерге тағы 20 арнайы көлік берілмек. Денсаулық сақтау саласына бөлінетін қаржының жылдан-жылға артуы арқасында жергілікті медициналық мекемелер ең озық үлгідегі құрал-жабдықтармен қамтамасыз етіліп келеді. Дәрігерлердің біліктілігін арттыру, медициналық мекемелердің заманауи жабдықталуы нәтижесінде тұрғындардың өмір сүру ұзақтығы 72,6-дан 72,9-ға дейін артты. Жыл басынан бергі төрт айдың қорытындысы бойынша өңірде аналардың өлім-жітім көрсеткіші 8,2% болып отыр. Яғни былтырғы 4 аймен салыстырғанда 52,4%-ға төмендеген. Нәрестелердің шетінеуі анағұрлым кеміген. Атап айтқанда, тірі туған 1000 балаға шаққанда бұл көрсеткіш – 8,6% (210 өлім-жітім). Ал былтыр алғашқы 4 айда ол 9,8% еді. Туберкулезден болатын өлім-жітім көрсеткіші – 0,7%. Тиісінше бұл позиция былтыр 4 айда 1,3% болатын. Биыл жалпы мемлекеттік бағдарлама аясында денсаулық сақтау саласына 8 миллиард теңге бағытталып, ағымдағы жылдың 1 мамырына дейін кесте бойынша оның 2,1 миллиард теңгесі немесе 26,8%-ы игеріліпті.
Облыстағы денсаулық сақтау саласында қазіргі уақытта 7 мыңнан астам дәрігер мен 25 мың мейірбике еңбек етеді. Халық санының өсуіне байланысты аудан, қалаларда 10 амбулаториялық емхана салынуда. Нақтырақ айтcақ, Кентау, Шымкент қалаларында, Жетісай және Сайрам аудан орталықтарында 500 адам, Мырзакент пен Атакентте 250 адам қабылдайтын емханалар тұрғызылуда. Ал Шардара қаласында 150 адам қабылдайтын аудандық емхана күрделі жөндеуден өткізіліп жатыр. Төлеби ауданының 1 Мамыр ауылында 120 адам қабылдайтын ауылдық емхана, Сарыағаш ауданында 50 адамдық Қызылжар дәрігерлік амбулаториясы, сондай-ақ Сайрам ауданында 25 адамдық Көлкент дәрігерлік амбулаториясы, Сарыағаш ауданында 100 адамға шақталған Дербісек ауылдық емханасы салынуда. Шымкент қаласында онкологиялық орталық пен туберкулезге қарсы диспансердің, Сарыағаш қаласында облыстық перинаталдық орталықтың құрылысы жоспарлы түрде мемлекеттік-жекеменшік әріптестік аясында кезең-кезеңімен салынатын болады. Сондай-ақ соңғы жылдары инновациялық технологияларды дамытуға ерекше мән беріліп отыр. Мысалы, инновациялық әдістерді қолдана отырып, биыл 538 – ЛОР, 639 –көз, 361 – гинекологиядағы лапароскопиялық операциялар, туыстық донордан бауырды алмастыру бойынша 2 операция, сонымен қатар донорлық бүйректерді алмастыру бойынша – 10, жамбас және тізе буындарын эндопротездеу бойынша 99 операция ойдағыдай жасалды. Яғни өңірде денсаулық саласын дамыту, тұрғындарға сапалы қызмет көрсету бағытында атқарылып жатқан іс аз емес.
Сырқатына ем, жанына дәру іздегендер дәрігердің көмегіне жүгінері хақ. Ал дәрігердің еңбегі мен жұмсаған энергияның ең басты бағасы – ауру адамға көрсеткен көмегінің нәтижесі. Әрине еңбек бағалануымен құнды, яғни дәрігер үшін науқастың алғысынан жоғары баға болмас, сірә.
Ғалымжан ЕЛШІБАЙ,
«Егемен Қазақстан»
Түркістан облысы