Президент бізге, бүкіл қазақстандықтарға болашаққа қарыштап қадам басқан қаланы сыйға тартты. Осы орайда Елбасының 1997 жылғы 10 қазанда астананы көшіру туралы айтқан мына бір сөздері еске оралып отыр. «XXI ғасырға аяқ басар тұста өз шешімімізді – сайын Сарыарқа төсіндегі жаңа елордамызды жариялаймыз. Осыдан былай және мәңгілік мұнда, кең байтақ еліміздің орталығында халықтың тағдырын шешетін шешімдер қабылданатын болады. Енді бұл жерде Отанымыздың жүрегі соғады. Бұл жерде, Қазақстан үшінші мыңжылдықтың табалдырығында өзінің тарихи тағдырын анықтайды».
Қазіргі таңда сол сөздердің шындыққа айналғанына көз жеткізіп отырмыз. Есіл өзенінің жағасына орын тепкен заманауи қала өзінің даму қарқынымен, ерекше жобаларымен, даңғыл жолдарының шұғылалы сәулелерімен таңғалдырады. Астана 1999 жылдың өзінде-ақ әлемді мойындатып үлгерді. Сол кезде тәуелсіз Қазақстан астанасына ЮНЕСКО-ның «Бейбітшілік қаласы» марапаты берілген болатын. Бұл құрметті атақ аз уақыт ішінде әлеуметтік, экономикалық, саяси және мәдени дамуда таңғаларлық нәтижеге қол жеткізген, мақсаты ұлтаралық және конфессияаралық достықты нығайтуға бағытталған жаңа қалаларға беріледі. 1999 жылғы 16 шілдеде Боливия астанасы Ла-Паста ЮНЕСКО-ның Бас хатшысы Федерико Майор Астанаға «Бейбітшілік қалалары» байқауының медалі мен сертификатын табыстады.
Сонымен қатар елорданы көпэтносты жаңа аймаққа көшіру достық пен ынтымақтастықты арттыруға сеп болды. Астананың ерекше этномәдени келбеті қалыптасып, астаналық рухты білдіретін толеранттық, көпэтносты қоғам құрылды. Осы бағытта Қазақстан халқы Ассамблеясы белсенді жұмыс істеп, этносаралық және конфессияаралық жағдайда қолайлы орта қалыптастыруға бар үлесін қосып келеді. Осының бәрі басқаларға үлгі ғана емес, елорданың «Бейбітшілік пен достық қаласы» екенін айғақтайды.
Елордамыз 20 жылдық қысқа мерзімдік тарихына қарамастан, қанатын кеңге жайды. Астана – Азия мен Еуропаны жалғап жатқан, республикадағы әлеуетті экономикалық аймақтардың бәріне бірдей қашықтықта орналасқан маңызды геосаяси орталық.
Жедел қарқынмен дами отыра елорда қысқа мерзім ішінде өңірлік қаладан заманауи мегаполиске айналды. Айта кетерлігі шаһардың архитектуралық жоспарына Президент, Ұлт көшбасшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың өзі басшылық жасады. Астана – Батыс пен Шығыстың озық үлгілері өте ыждағатпен ұштасып, өзінің бірегей келбеті – евразиялық стильге ие болып, тұрғындар мен қонақтарға тартымды болған шаһар. Қазіргі таңда елорда ерекше символға ие болды. Мәселен, «Бәйтерек» монументі, «Хан Шатыр» ойын-сауық орталығы секілді Астанаға ғана тән архитекторлық туындылар Қазақстанның айбынын асырып тұр.
Сондай-ақ Астана Еуразия кеңістігінің түрлі форумдар, конгрестер, халықаралық шаралар өткізетін алаңға, байланыстырушы орталыққа айналып отыр. Елордада тұрақты түрде Әлемдік және дәстүрлі діндері көшбасшыларының съезі, Астана экономикалық форумы секілді әлем назарын аударған маңызды шаралар жиі өтіп тұрады. Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымының тарихи саммиті, ШЫҰ мен ИЫҰ-ның саммиттері ұйымдастырылды. Бұдан бөлек, Астана бейбітшілікті орнатуға ерекше үлес қосып, әскери қақтығыстарды шешуге елеулі үлес қосуда. Мәселен, Сириядағы жағдай бойынша Астана келіссөздерін еске алсақ болады.
Елімізде 2011 жылы VII қысқы Азиада өткені белгілі. Астана да сол дүбірлі додаға атсалысты. Былтыр елордада ЭКСПО-2017 халықаралық мамандандырылған көрмесін сәтті атқарып шықтық. Сол мерекелі шараға Күрдістаннан келген делегация да қатысқан болатын. Кейінірек танымал күрд публицисті, жазушы Хошави Мұхаммад өз мақаласында «Егер жұмақтың қандай екенін білгің келсе, Астанаға барыңыз» деп жазды. Астанаға арналған мақаласында күрдтер біздің елордамызды «Еуразия жүрегі», «Батыс пен Шығыстың арасындағы көпір», «Бейбітшілік орнатушы», «Даналықтың қаласы» деп сипаттады. Сонымен қатар осындай керемет елде тұрып жатқан бауырлас халықтың бар екеніне қуанатынын жеткізді.
Астананы одан әрі дамыту ісіне арналған жиында Нұрсұлтан Назарбаев: «Қаланы өз қолымызбен салғанымыз үшін біз қуанамыз, тамсанамыз. Бұл біздің халқымыздың жеңісі, Қазақстанның жеңісі және осы қаланы салып, кірпішін қалаған әрбір азаматтың жеңісі. Бірақ, біз мұнымен тоқтап қалмаймыз, одан әрі жұмыс істейміз» деген еді.
Қазақстан елордасы мемлекетіміздің әлеуметтік, экономикалық және саяси табыстарының кілті ғана емес, елдің даму қарқынын да айғақтайды. Астана – республикада басталған және қайта қалыптасқан кез келген игі бастамалардың көш басында тұр. Шаһар еліміздің басқа өңірлерінің дамуына серпіліс беріп, үлкен және кішігірім қалалар үшін үлгі болып отыр.
Бастапқыда Астана әкімшілік қана емес, Қазақстанның ғылыми және мәдени орталығы ретінде жоспарланды. Соның нәтижесінде шаһар бүгінде жоғары білімді халықтың көп шоғырланған аймағына айналды. Қазіргі таңда көптеген білім ордалары жұмыс істейді. Елдегі білімнің бетке ұстары ретінде Назарбаев университетті атап өтуге болады. Онда интеллектуалды, инновациялық кластер қалыптасқан. Бұл ғылыми жобаларға, танымал инновациялық және өндірістік компанияларға мол мүмкіндік беретін алаң ретінде әрекет етеді. Бүгінде еліміздің алдыңғы қатарлы университеттерінің ұстаздары Назарбаев университетте тағылымдамадан өтіп, тәжірибе алмасу үшін келеді.
Бүгінде Астана Қазақстанда болып жатқан шаралардың, білімнің, халықтың өз күшіне сенімінің, келешекке талабының символына айналды. Жас шаһардың тұрғындары да жас. Қазіргі таңда елорда халқының орташа жасы – 32 жас. Яғни олардың өз-өздерін қалыптастыруға, мансаптық жоғарылауына мүмкіндік мол. Мұнда Қазақстанды әлемнің ең үздік елдерінің қатарына қосатын көшбасшылардың жаңа буыны қалыптасуда.
Астананың 20 жылдығы бүкіл республика үшін дәуірлік оқиға. Қиын дәуірде Тәуелсіз Қазақстанды қалыптастырған Нұрсұлтан Назарбаев ғасырлар тоғысында бүкіл әлем танитын таңғаларлық ерекше шаһар салды. Бұл мерейтой елорданың ғана емес, бүкіл Қазақстан дамуының жаңа дәуірі болатынына сенімдіміз.
Жаңа астананың жылнамасы жалғаса береді.
Князь МИРЗОЕВ,
Қазақстан халқы Ассамблеясы Кеңесінің мүшесі, «Барбанг» Қазақстан күрдтері қауымдастығының төрағасы