Бұл деректер Премьер-Министрдің орынбасары – Ауыл шаруашылығы министрі Өмірзақ Шөкеевтің қатысуымен Түркістанда өткен өңірдегі агроөнеркәсіптік кешенін дамыту бағдарламасы мен инвестициялық жобалардың іске асырылу барысын талқылауға арналған семинар-кеңесте келтірілді. Аталған жиынға Түркістан облысының әкімі Ж.Түймебаев, Ауыл шаруашылығы министрлігінің өкілдері, аудан, қала әкімдері, ауыл әкімдері және ірі тауар өндірушілер мен кооператив төрағалары қатысты. Айта кетелік, Ауыл шаруашылығы министрі Түркістан облысына жұмыс сапары барысында алдымен Ордабасы ауданындағы «KazKioti» трактор зауыты жұмысымен танысқан болатын. Оңтүстік Корея инженерлерінің үлгісі бойынша трактор құрастыратын зауыттың өніміне сұраныс жоғары. Қазір осы кәсіпорыннан трактор алатын шаруаларға «ҚазАгроҚаржы» қаржылық компаниясы арқылы несие беру шаралары қолға алынуда. Зауыт жылына 6 мың трактор құрастыру мүмкіндігіне ие. Өмірзақ Шөкеев кәсіпорынның жұмысына оң баға беріп, қажет болған жағдайда мемлекет тарапынан қаржылай қолдау көрсетілетінін айтты. Сондай-ақ вице-премьер Арыс қаласындағы Ақдала ауылдық округіне келіп, «Жаңа Ақдала» ЖШС-нің егістік алқабын аралап көрді. Жоғары сапалы томат және алма пастасын өндіретін 2700 гектар аумақты алып жатқан кәсіпорын 2009 жылы құрылған. Серіктестікте 48 адам тұрақты жұмыс істесе, маусымдық кезеңдерде жұмысшылар саны 200-ге жетеді. Шаруалармен жүздескен министр мемлекет тарапынан бұл салаға қолдау жоғары екенін айта келе, оң бастамаға сәттілік тіледі. Жұмыс сапары барысында Ө.Шөкеев «Golden camel group LTD» компаниясының қымыз бен шұбатты өңдеп, құрғақ сүт шығаратын зауытының жұмысымен де танысты.
Агроөнеркәсіп кешенін дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған бағдарламасына енгізілген толықтыруларды талқылауға арналған жиында агросекторды жедел дамыту жолдары бойынша ұсыныс-пікірлер ортаға салынды.
«Бүгінде отандық ет өнімдеріне Өзбекстан мен Иран ғана емес, Қытай да қызығушылық танытып отыр. Әсіресе Қытай нарығының ашылуы – қазақстандық ауыл шаруашылығы тауар өндірушілеріне беріліп отырған үлкен мүмкіндік. Мұны фермерлер тиімді пайдалануы тиіс. Мемлекет басшысы Н.Назарбаев «Төртінші өнеркәсіптік революция жағдайындағы дамудың жаңа мүмкіндіктері» атты Жолдауында ауыл шаруашылығы ұлттық экономиканың жаңа драйверіне айналуы керектігін айтқан болатын. Елбасы тапсырмаларын орындау үшін біз агроөнеркәсіп кешенінің 2017-2021 жылдардағы даму бағдарламасын қабылдадық. Алдағы бес жылда саладағы еңбек өнімділігі мен экспорт көлемін 2,5 есеге арттыруды көздеп отырмыз», деді жиында Ауыл шаруашылығы министрі. Сондай-ақ министр агроөнеркәсіптік кешенін дамыту бағдарламасының орындалуы тікелей аудан және ауыл әкімдерінің міндеті екенін, әрбір аудандағы қолданылмай жатқан егістік жерлерді қолданысқа енгізіп, суармалы жерлердің көлемін арттыру, қарқынды бау шаруашылығын дамыту және ауылшаруашылық саласына инвестиция тартуды басты назарға алу қажеттігін атап өтті. Ал агроөнеркәсіп кешенін дамытудың мемлекеттік бағдарламасы ұсынатын мүмкіндіктер туралы баяндаған бірінші вице-министр А.Евниев мал шаруашылығымен, оның ішінде қой және жылқы өсірумен айналысатын 80 мыңнан астам отбасылық фермаларды құру, жайылым алаңдарын 58 миллион гектардан 100 миллион гектарға дейін, ал ірі қара малдың санын 15 миллион басқа дейін, қой санын 30 миллион басқа дейін жеткізу көзделгенін атап өтті. Вице-министрдің мәлімдеуінше, фермер аграрлық несие корпорациясы арқылы қаржылай қолдау қорымен 15 жылға 4%-пен қаражат ала алады.
Жиында сөз алған Түркістан облысының әкімі Жансейіт Түймебаев биылғы жартыжылдықта саладағы жалпы өнім көлемі 146,4 млрд теңгені құрап, өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 25,4 млрд теңгеге артқанын атап өтті. Облыс әкімінің айтуынша, ауыл шаруашылығы экспортының көлемі 68,6 млн АҚШ долларын құрап, өткен жылғы тиісті кезеңдегіден 18,2 процентке артқан. Бұдан бөлек, бүгінгі таңда облыс бойынша 60 мыңнан аса үй шаруашылықтары мен шағын фермер мүшелерінен құралған 704 ауыл шаруашылығы кооперативі тіркеліп, жұмыстарын жүргізуде. Бағдарламаны жүзеге асыру мақсатында ауыл шаруашылығын дамытудың 4 бағыты айқындалып, 2018-2025 жылдарға арналған арнайы концепция әзірленген. Атап айтқанда, аудан, қалалардың климаттық ерекшеліктеріне байланысты мамандандыру, ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерін қолжетімді несие қаржылармен қамтамасыз ету, ауыл шаруашылығы кооперативтері жүйесі мен машина-тракторлық стансалар жүйесін жетілдіру және суармалы жерлердің көлемін ұлғайту, су өткізгіштік қабілетін жақсарту іс-шараларын атқару. Өңір басшысының мәлімдеуінше, осы төрт бағыттағы жұмыстарды жүйелі түрде жүзеге асырғанда 5 жыл ішінде агроөнеркәсіп кешеніндегі еңбек өнімділігі кем дегенде 2,5 есеге артып, 2025 жылдары облыстағы барлық суармалы жердің көлемі 636,24 мың гектарды құрайтын болады. Бұдан бөлек егін шаруашылығында жаңадан 1570 гектарға қарқынды бау, 1000 гектарға жаңғақ егіліп, қуаттылығы сағатына 1 тонна шырын шығаратын зауыт салынады. Жалпы сомасы 5,02 млрд теңгеге түрлі ауылшаруашылық техникалары алынса, жаңа тұқым өңдейтін цех орнатылады. Ал мал шаруашылығы саласында қосымша 43,5 мың тонна сүт, 65,8 мың тонна (тірі салмақта) ет, 67 млн дана тағамдық жұмыртқа өндірілу көзделсе, экспортқа 3 жылда 5,5 мың тонна ет шығарылатын болады. Өңірлік салалық бағдарламалар шеңберінде өңірде 10 жылда бордақылау алаңдарының айналасында жалпы сүтті ірі қара мал басы 150 мыңнан асатын 3000 отбасылық ферма құрылатын болады. Қой басы 300 мың басқа дейін ұлғаймақ.
Жиын барысында сөз алған фермерлер де жаңа мемлекеттік бағдарлама жөніндегі ойларын ортаға салды.
Ғалымжан ЕЛШІБАЙ,
«Егемен Қазақстан»
