Жиын-терімді жеделдету керек
«Жауын-шашын егін жинау науқанына біраз кедергі келтіріп отыр. Соған қарамастан өңірлерде қарқынды жұмыс жүргізілуде. Бүгінгі таңда егістік алқаптарының 73 проценті бастырылып, 14 миллион тоннадан астам астық жиналды. Оның ішінде Қостанай облысы 85 проценттен асып, былтырғы деңгейге жақындап қалды. СҚО-да 70,8 процент астық бастырылды», деді Үкімет отырысында Премьер-Министрдің орынбасары – Ауыл шаруашылығы министрі Өмірзақ Шөкеев. Оның айтуынша, егін бастыру жұмыстарында артта келе жатқан өңірлер де бар. Мәселен, Ақмола облысы астық алқабының – 60, Қарағанды облысы – 57, Павлодар облысы 58 процентін ғана бастырып үлгерген. «Алдыңғы аптаға ауа райының болжамы жақсы, осыны пайдаланып екі-үш облыстың әкімдері қосымша шараларды қолға алуы керек. Жалпы, шығымы жаман емес, түсімі гектарына 13 центнерден айналуда. Алда орылатын алқаптар түсімі жоғары болуы тиіс. Сондықтан көрсеткішті арттыруға мүмкіндік бар», деді Ө.Шөкеев.
Сондай-ақ ол еліміздің бірқатар астықты өңіріне қосымша 50 мың тонна арзандатылған дизель отыны бөлінетінін мәлімдеді. «Өткенде әкімдіктер ауа райына байланысты мәселе көтерген болатын. Олар бидайдың ылғалдылығын төмендету үшін қосымша арзандатылған дизель отынын бөлуді сұрады. Жалпы, қазір кестеге сәйкес биылғы егін жинау науқанына 394,4 мың тонна дизель отыны бөлінген. Бағасы бір литріне – 164 теңге», деді Ө.Шөкеев. Айтуынша, аталған көлемнің 73 проценті зауыттардан жөнелтіліп, 89 процентінің қаражаты төленген. «Энергетика министрлігімен бірлесіп, келісе отырып, тағы да қосымша 50 мың тонна дизель бөлу мүмкіндігін тауып отырмыз. Оның ішінде Ақмола облысына – 14 мың, Шығыс Қазақстан облысына – 5 мың, Қарағанды облысына – 2 мың, Қостанай облысына – 13 мың, Павлодар облысына – 2 мың, Солтүстік Қазақстан облысына – 14 мың тонна беріледі. Бағасы 1 литріне – 191 теңге. Ол қазіргі нарықтағы бағадан 9 пайызға арзан», деді министр.
Жауапкершілік әкімдерге жүктелді
Ө.Шөкеев қант мәселесіне қатысты да біраз жайтты баяндады. Оның хабарлауынша, еліміздің барлық облыстары 10 мың тоннадан астам қант сатып алуға мүмкіндіктері бар. «Қант мәселесі бойынша Ресей, Беларусь, Қырғызстанның Еуразиялық экономикалық одақтағы қант өндірушілерімен министрлікте кездесу ұйымдастырдық. Оған біздің кондитерлік фабрикалардың, шырын өндіретін компаниялардың және әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялардың өкілдері қатысты. Нәтижесінде, Еуразиялық экономикалық одақтағы қант өндірушілердің барлығы біздің талаптармен келісіп, қаншалықты сұраныс болса, соны қамтамасыз етуге келісті. Бағасы Ресейдің қазіргі нарықтағы бағасынан жоғары болмайды. Яғни, 1 килосы – 35 рубль. Оның сыртында ресейлік және басқа да өңірлердегі қант өндірушілер біздің кондитерлік фабрикаларға бағаны төмендету үшін тендер ұйымдастыруды ұсынды. Біздің ойымызша, ұйымдасқан тендер болатын болса, онда баға біраз төмендеуі мүмкін», деді министр.
Сонымен қатар ол алдағы уақытта қант тапшылығын болдырмау үшін қазірден бастап әкімдіктердегі тұрақтандыру қорларына аталған өнімді сатып алу қажеттігін баса айтты. «Егер келешекте қанттың бағасы өзгеретін болса, оған әкімдіктер төтеп беру үшін тұрақтандыру қорлары арқылы ықпал жасауға мүмкіндіктері болуы керек. Жалпы, келісім бойынша облыстардың 10878 тонна қант алуға мүмкіндіктері бар. Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялардың мұндай көлемде қант алуға мүмкіндіктері, шоттарында тиісті қаражаты бар», деді Ө.Шөкеев.
Осы ретте Үкімет басшысы Бақытжан Сағынтаев облыс әкімдеріне тұрақтандыру қорларына қанттың қажетті көлемін сатып алуды тапсырды. «Өңірлердегі әріптестер, өздеріңіздің қорларыңызға қажетті деңгейде ақшаларыңызды бөліп, қанттың қажетті көлемін жинап алуларыңызды сұраймын. Ертеңгі күні қант жоқ деген шу көтеріліп кетпесін. Қант жеткілікті, жұмыстың барлығы өздеріңізде», деді Үкімет басшысы.
Қылмыс қатары азайды
Елімізде қылмыс түрлерінің басым бөлігі бойынша көрсеткіштер төмендеген. Бұл жөнінде жиында қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша қабылданып жатқан шаралар мен жергілікті полиция қызметінің жұмысы туралы баяндаған Ішкі істер министрі Қалмұханбет Қасымов мәлімдеді.
«Аса ауыр, ауыр қылмыс түрлері, сондай-ақ орташа және аса ауыр емес қылмыстар саны азайды. Олардың ішінде: тонау, ұрлау, бұзақылық, зорлық-зомбылық және басқа да қылмыстар бар. Бұрын сотталғандардың, сондай-ақ кәмелеттік жасқа толмағандар қылмысының төмендеуі байқалды», деген Қ.Қасымов осы және басқа да жақсы өзгерістердің құқық бұзушылықтың алдын алу, қоғамдық тәртіпті сақтау, жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша ІІМ-нің өңірлік әкімдіктермен бірлесе атқарған жұмыстарының нәтижесі екенін айтты. Жалпы саны 25 мың болатын жергілікті полицияға учаскелік полиция инспекторлары, жол-патрульдік, ювеналдық, табиғатты қорғау полициясы, сондай-ақ әкімшілік жауапкершілік бойынша ұсталған адамдарға белгілі тұрақты жері жоқ адамдарға арналған арнайы мекемелер біріктірілген. Негізінен Ұлт жоспарының 30-қадамын іске асыру мақсатында құрылған жергілікті полиция қызметі өз жұмысын 2016 жылғы 1 қаңтарда бастаған болатын. Ал биылғы жылдың 12 шілдесінде органдар қызметтерін жетілдіруге бағытталған заңдардың бірі қабылданды.
Қ.Қасымов жергілікті полиция құрылған кезден бастап оның материалдық базасы автокөлікпен, байланыс құралдарымен, компьютерлік техникамен айтарлықтай күшейтілгенін атап өтті. Сонымен қатар жол-патрульдік полицияның кадрлық жағдайын жақсарту үшін шаралар қабылдануда, сержанттық лауазымдарды офицерлік лауазымдарға ауыстыру шаралары кезең-кезеңімен жүргізілуде. Қазір үш мыңнан астам лауазым офицерлікке ауыстырылған. Бірақ бірқатар өңірлерде бұл жұмыстар толық атқарылмаған. Ішкі істер министрі өңірлер басшыларының назарын осы мәселеге аудара отырып, аталған мәселені шешу тек полиция қызметкерлерінің жалақысының өсуіне ғана ықпалын тигізіп қана қоймай, кадрлардың сапалық құрамын жақсартатынын атап өтті.
Тапсырмалар тиянақталды
Мәселені талқылау қорытындысында Премьер-Министр Б.Сағынтаев Ішкі істер министрі Қ.Қасымовтың назарын жүргізілген заңнамалық өзгерістерге аударды. Қоғам жуырда қабылданған заңнан көп нәрсе күтіп отырғанын айтып өтті. Премьер-Министр сонымен қатар кадрлық мәселелерді шешуге көңіл бөлді. Бұл учаскелік инспекторларға және жергілікті полиция қызметінің жеке құрамына, атап айтқанда, сержант қызметтерін офицерлік қызметтерге кезең-кезеңмен ауыстыруға қатысты. Сонымен қатар «мектептегі» инспекторлар тәжірибесін дамыту мәселесіне аса байыпты қарау қажет. Аталған бағытта Б.Сағынтаев инспекторлары бар және жоқ мектептер бойынша жасөспірімдер қылмысы статистикасын зерделеу қажеттігін атап өтті. Премьер-Министр әкімдерге өңірлерде орын алып жатқан мәселелерді қарай отырып, Құқық бұзушылықтардың алдын алу жөніндегі ведомствоаралық комиссиялардың арнайы отырыстарын өткізіп, қоғамдық қауіпсіздік деңгейін едәуір нығайтуға ықпал ететін шаралар қабылдауды тапсырды. Бұдан өзге, Ішкі істер министрлігінің ақпараттық тұрғыдан ашық болуы қажеттігіне назар аударды.
Өңірлік бағдарлама өзектендірілді
Қолданыстағы салалық бағдарламаларды оңтайландыру мақсатында 2014 жылы Өңірлерді дамытудың 2020 жылға дейінгі бірыңғай бағдарламасы қабылданған болатын. Бірыңғай бағдарламаға «Аймақтарды дамыту», «Моноқалаларды дамыту», «Ақбұлақ», «Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылықты жаңғырту», «Қолжетімді баспана-2020», сондай-ақ шағын қалаларды дамыту бағдарламасының жобасы енгізілген еді. Кеше Үкімет отырысында осы бағдарламаны іске асыру мен өзектендіру барысы қаралды. Бұл ретте Ұлттық экономика министрі Т.Сүлейменов бағдарламаның барлық мақсатты индикаторлары жүзеге асырылып жатқандығын хабарлады. Сондай-ақ министр қолданыстағы Өңірлерді дамытудың 2020 жылға дейінгі үкіметтік бағдарламасының міндеттерін, нысаналы индикаторларын, нәтижелер көрсеткіштерін және іс-шараларын өзектендірумен Мемлекеттік бағдарлама мәртебесінде бекіту бойынша жұмыстар жүргізілгенін айтты. Өзектендірілген Мемлекеттік бағдарлама аясында бағыттар тұрғысынан функционалдық қалалық аудандарды дамыту, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық инфрақұрылымын дамыту міндеттерін шешу ұсынылған.
Жиында сондай-ақ өңірлерде іске асырылып жатқан жұмыстар туралы Павлодар облысының әкімі Б.Бақауов, Жамбыл облысының әкімі А.Мырзахметов және Шығыс Қазақстан облысының әкімі Д.Ахметов есеп берді. Талқылау қорытындысында Өңірлерді дамытудың 2020 жылға дейінгі мемлекеттік бағдарламасының жаңа жобасы мақұлданды.
Цифрландыру өнімді өсіреді
Жиында талқыланған тағы бір мәселе – агроөнеркәсіптік кешенді цифрландыру жайы. Бұл тақырыпта Ауыл шаруашылығы бірінші вице-министрі Арман Евниев егжей-тегжейлі баяндады. Түйіндей айтсақ, агроөнеркәсіп кешенін дамытудың мемлекеттік бағдарламасына сәйкес, жоспарланған іс-шаралар есебінен ішкі өнімнің жалпы өсімі 3 трлн-нан астам теңгені құрайды. Онда агроөнеркәсіп кешенін цифрландырудың әсері 30 процент немесе шамамен 1 трлн-нан теңге болмақ. Ал С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің ректоры Ақылбек Күрішбаев өз кезегінде оқу орны АӨК-ті цифрландыру бойынша екі бағытта жұмыс жүргізіп жатқанын айтты. Біріншісі – жер ресурстарын пайдалануға мониторинг жасау, екіншісі – өндіріске дәлме-дәл егіншілік технологияларын енгізу. Сондай-ақ отырыс барысында Қостанай облысының әкімі А.Мұхамбетовтің, Солтүстік Қазақстан облысының әкімі Қ.Ақсақаловтың баяндамалары тыңдалды.
Қорытындысында, Премьер-Министр Б.Сағынтаев Ауыл шаруашылығы министрлігіне дәлме-дәл егіншілік элементтерін енгізуді және мал шаруашылығы бойынша смарт-фермаларды енгізу жұмыстарын жылдамдатуды тапсырды.
Динара БІТІК,
«Егемен Қазақстан»