Алматыда ағымдағы жылдан бастап осы мақсатты көздеген «Белсенді ұзақ өмір» жол картасы іске қосылғаны көпшілікке аян. Аз уақыт ішінде аталған бағдарлама аясында атқарылған шаруалар легі аз емес. Соның бірегейі қалада жоба шеңберінде дүниеге келген «Ұзақ өмір сүру орталығы».
Ресми мәлімет бойынша бүгінде алып шаһар Алматыда 222 мың зейнеткер бар. Бұл жалпы қала халқының 12,5 пайызын құрайды. Олардың 57 мыңнан астамы 75 жастан асқандар. Бағдарламаны іске асыруға 160 миллион теңге қаржы бөлінсе, соның 26 миллионы біз сөз етіп отырған орталықтың жұмысын жүйелі жүргізуге бағытталған. Аталған жол картасы егде жандарды белсенді өмірге тартуға, олардың әлеуетін пайдалана отырып ұрпақтар үндестігін қалыптастыруға негізделген. Жыл басында өткен қоғамдық кеңестің кеңейтілген отырысында мегаполис басшысы: «Біздің қарттарымыз да өздерінің тың әрі қамқорлықта екендігін сезінуге тиіс. Сондықтан биылғы жылды біз Алматыда аға ұрпаққа қолдау көрсету аясында өткіземіз» деген болатын. Жол картасы аясында зейнеткерлерді қаланың белсенді өміріне тарту үшін биыл Алматыда 100-ден астам мәдени-спорттық, интеллектуалды шаралар өтті. Әсіресе, зейнеткерлер арасында әлеуметтік туризмді дамытуға айрықша назар аударылып отыр. Осы мақсатта қалалық және таулы бағыттар, экотуризм аймақтары, топтық серуендер, туристік нысандарды жаяу аралау, туризм бойынша шеберлік сабақтары үздіксіз ұйымдастырылып келеді. Орташа есеппен әр ауданнан жүз зейнеткерді ақылы спорт залдары мен би студияларына тегін апаратын әлеуметтік жоба әзірленген. Жыл сайын 4 мың зейнеткерге шипажайға жолдама берілсе, 17 мың зейнеткерге әлеуметтік көмек көрсетіледі және олардың 75 пайызы қоғамдық көліктермен тегін қатынайды. Жоспар бойынша шаһарда бүгінге дейін отыздан астам әлеуметтік клуб өз жұмысын бастаған. Нәтижесінде мыңнан астам зейнеткер компьютерде мәтін теріп, ғаламтормен жұмыс істеуді меңгеріп үлгерген. Бірер жылдың ішінде бұл көрсеткішті 40 пайызға жеткізу жоспарланған.
«Жарқылдайды екен деп жастықты сөкпе, бәріңнің шыққан тегің сол, Қалтылдайды екен деп қарттықты сөкпе, бәріңнің барар жерің сол» деген дана халқымыз еңбектеген баланы да, еңкейген кәріні де ерекше құрметтеген. Ашылғанына небәрі жарты жылдың жүзі болған «Ұзақ өмір сүру» орталығына бас сұқсаңыз осы мақалдың мәніне бойлағандай боласыз. Мұнда зейнеткерлердің бос уақытын тиімді өткізуіне, саламатты өмір салтын ұстануына толықтай жағдай жасалған. Әлеуметтік жобаны қала әкімдігі мен «Күміс ғасыр» қоғамдық қоры жүзеге асырып отыр. Мұнда зейнеткерлер кез келген уақытта бас қосып, пікір алмасып, заңгер, психолог, дәрігерлерден өздерін мазалаған сұрақтарға жауап ала алады. Орталықта ақсақалдар клубы, компьютерлік сынып, арнайы дене шынықтыру бөлмелері жасақталған. Зейнеткерлердің ән салып, қолөнермен шұғылдануына да мол мүмкіндік бар. Ең бастысы, орталық қызметі тегін. Яғни, Алматы қаласында тұрақты тіркеуі бар әрбір зейнеткер «Ұзақ өмір сүру» орталығына келе алады.
«Зейнеткерлерге жолдаманы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау басқармасы береді. Зейнеткерлер тұрғылықты мекен-жайы бойынша Халыққа қызмет көрсету орталығына барып, зейнеткерлік және медициналық куәлігін тапсыруы шарт. Қажетті құжаттарды тапсырғаннан кейін, ХҚКО оларды Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау басқармасына жолдайды. Басқарма жолдамасы бар қарияларды біздің орталыққа жібереді», дейді орталық жетекшісі Айнұр Ешманова. Зейнеткерлерді тасымалдау мәселесі де оңтайлы шешімін тапқан. Орталықтағы арнаулы көліктер қарияларды үйінен алып кетіп, мекеме есебінен қайта жеткізеді.
– Жол картасы «Белсенді ұзақ өмір» жобасын қалалық әкімдікпен бірлесе жүзеге асырып келеміз. Қаладағы аудандар бір-бірімен тығыз жұмыс істейді. Айталық А.Чехов атындағы кітапхана базасында егде жандарға арналған шахмат клубы ашылды, осы кітапханаға қоса тағы да бірқатар кітапханаларда зейнеткерлер мен ардагерлерге арналған компьютерлік курс жұмыс істеуде. Ганди атындағы саябақта зейнеткерлердің қатысуымен күн сайын таңертеңгілік жаттығулар жасалады. Жамбыл атындағы кітапхана қабырғасында егде жандар үшін қазақ, ағылшын тілдерін меңгеру мақсатында тілдік курстар ашылды. Бұл жерде зейнеткерлер үшін психологиялық тренингтер өтеді. Ардагерлер үшін шахмат клубтарын ашу мақсатында қаладағы көптеген кәсіпорындармен келіссөздер жүргізілуде. Зейнеткерлер велошеру, марафон, жалпықалалық спартакиадаларға тұрақты қатысып тұрады. Кейбір аудандарда жалғызбасты қарттарды анықтап, арнайы әлеуметтік көмек көрсетілуде. Коммуналдық төлемдерін төлеу бойынша ақпараттық-түсіндіру жұмыстары жүзеге асты. Емханаларда медициналық тегін тексеру жұмыстары жүргізілді. Өздігінен жүре алмайтын қарттардың үйлеріне дәрігер мамандардың барып тексеруі қамтамасыз етілді, – дейді Алматы қалалық жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар басқармасы басшысының орынбасары Ләззат Жетібаева.
Қаладағы бір ғана Бостандық ауданындағы саябақ, гүлзар, аулаларда 22 спорт алаңы орналасқан. Қариялардың денсаулығын нығайтып, ынталандыру мақсатында түрлі жарыстар ұйымдастырып тұру ісі де жіті назарда. Бұл тұрғыда қалалық саламатты өмір салтын қалыптастыру орталығының өкілдері мен «Еуразия скандинавиялық жүріс» мектебі мамандарының қатысуымен Тұңғыш Президент саябағында белсенді тыл еңбеккерлері мен зейнеткерлер арасында өткен «Скандинавиялық жүріс» іс-шарасын айрықша атауға болады. Бұдан бөлек Қара жорға сияқты ұлттық билерді ұжымдаса билеу зейнеткерлердің көңілін көтереді. Қазақстанның киелі жерлерін аралау мақсатында Сарыағаш, Түркістан, Түрген, Есік қорғаны, Алакөл сынды тарихи мекендерге жасалған саяхат-сапарлар қарттарды қуанышқа бөлеп отыр.
Қамкөңіл қариялардың қас-қабағына қарап, көңілін аулап, оларға жан-жақты қолдау көрсету – қоғамға ортақ парыз. Осы мақсатта жүзеге асып, 2018-2020 жылға жоспарланып отырған «Белсенді ұзақ өмір» жол картасы жобасынан әлі де күтеріміз мол.
Арман ОКТЯБРЬ,
«Егемен Қазақстан»
АЛМАТЫ
