Мақсатты жәрдемақы

2023 жылдың 1 қаза­нын­да­ғы жағдайға сәйкес мү­ге­дек­ті­гі бойынша – 538,4 мың адам, ал асыраушысынан айырылу жағдайы бо­йынша шамамен 159,5 мың адам мемлекеттік әлеу­мет­тік жәрдемақы (МӘЖ) алады. Мүгедектігі бойынша­ МӘЖ көлемі мүгедектіктің тобы­на және себебіне, сондай-ақ «Республикалық бюджет тура­­лы» Заңда белгіленген ең тө­менгі күнкөріс деңгейінің ша­ма­­сына байланысты болады. Асы­рау­шы­сынан айы­рылу жағ­дайы бойынша МӘЖ көлемі қай­тыс болған асы­раушының асы­ра­уындағы адам­дардың санына, қай­тыс болу себептеріне және ең тө­менгі күн­кө­ріс деңгейіне қарай бел­гі­ленеді.

Осы санаттағы жәрдем­ақы­лар көлемі биыл 1 қаң­тар­дан бастап ең төменгі күнкөріс дең­гейінің ұлғаюына байланыс­ты­ 8,5%-ға өсті, сондай-ақ 1 шіл­деден бастап орташа есеппен 14,5%-ға қосымша арттырылды. Мәсе­лен, шілде­ден бас­тап жалпы­ ауру­дан мүгедектігі бойынша­ МӘЖ көлемі 1-топ үшін – 89 248 теңгені, 2-топ үшін – 71 398 тең­ге­ні, 3-топ үшін 48 681 теңгені құ­рай­ды.

Бұған қоса міндетті әлеу­меттік сақтандыру жүйе­сі­не қатысушыларға әлеумет­тік тәуе­келдер туындаған жағ­дайда МӘСҚ-тан әлеу­меттік төлемдер жүзеге асырылады. Биылғы 9 айдағы жағдай бо­йынша 96,2 мың адам еңбек ету қабілетінен айырылу бо­йынша әлеуметтік төлем, ал 61,7 мыңға жуық отбасы асыраушысынан айырылу бо­йынша әлеуметтік төлем алды. Бұл төлемдердің көлемі жеке және мыналарға байланысты: соңғы 2 жылдағы МӘСҚ-қа әлеуметтік аударымдар жүргізілген орташа айлық табыс, еңбекке қабілеттілігінен айырылу коэффициенттері, асырауындағы адамдар саны, міндетті әлеуметтік сақ­тан­ды­ру жүйесіне қатысу өтілі және табысты ауыстыру.

1 қазандағы дерек­ке сүйен­сек, әлеуметтік төлем­дердің орташа көлемі еңбекке қабі­лет­тілігінен айырылу бойынша – 45 943 теңгені, асыраушысынан айырылу бойынша 50 376 теңгені құрады.

Сонымен қатар жыл басынан бері көпбалалы­ отба­сы­ларға берілетін мем­ле­кеттік жәрдемақымен орта есеппен 539,6 мың отбасы жалпы сомасы 304 млрд теңге көлемінде қамтылды. Оның ішінде қыркүйек айында 497,5 мың отбасына 31 млрд теңге көлемінде жәрдемақы төленді. Бұған қоса биыл 1 қазандағы жағдай бойынша 107,8 мың отбасындағы 565,7 мың адамға атаулы әлеуметтік көмек (АӘК) тағайындалды. Биыл осы мақсаттарға бюджеттен 65,7 млрд теңге бөлінді.