Үкіметтің күн тәртібіне шығарылған тақырыптың осылайша көптігіне қарамастан бұл отырыста өзге де өзекті мәселелер талқыланды. Бақытжан Сағынтаев алдымен қоғамда қызу талқыланып жатқан маңызды әңгімеге мән берді. Айталық, Қырғызстан президенті Алмазбек Атамбаевтың айтқан сөздеріне қатысты жарияланған мәлімдемесіне тоқталды. Қырғызстан президентінің еш негізсіз, цифрларды бұрмалауға негізделген орынсыз сөздеріне байланысты мәлімдеме жасағанын айтып, Премьер-Министр өз мәлімдемесінде нақты фактілермен бекітілген Үкіметтің ресми позициясын жеткізгенін баса айтты. Сондай-ақ Қазақстан қырғыз халқымен әрқашан достық қарым-қатынасты сақтап келгенін атап өтті.
Бағаға ие болмағандар жазаланды
Үкімет басшысы отырыста одан әрі еліміздегі жанар-жағармай нарығындағы жағдайға қатысты мәселені қозғады. Премьер-Министр өңірлерде тапшылықтың байқалатынын, бензиннің лимитпен әрі талондармен сатыла бастағанын, соның нәтижесінде баға өсімі орын алғанын айтып, жауапты басшылардан мұның себебін түсіндіруді сұрады. Осыған орай Энергетика министрі Қанат Бозымбаевтың және «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ басқарма төрағасы Сауат Мыңбаевтың баяндамалары тыңдалды.
Алайда баяндамашылардың жауабы Үкімет басшысын қанағаттандырмады. Қорытындысында Бақытжан Сағынтаев импорт үлесінің ұлғаюы мен бағаның айырмашылығына сүйене отырып жасалған түсініктемелерді тікелей лауазымдық міндеттер мен жауапкершіліктен жалтару деп есептейтінін айтты. Премьер-Министр Үкімет мүшелеріне қатысты іс-қимылдың тәртіптік шараларын ел Президенті қабылдайтынына орай, Мемлекет басшысына Энергетика министрі Қанат Бозымбаевқа сөгіс беру туралы ұсыныс жіберілетінін мәлімдеді. Ал вице-министрлерге қатысты тәртіптік шешімдер Премьер-Министрдің құзыретінде екені анық. Сондықтан Сағынтаев аталған салаға жауапты Энергетика вице-министрі Әсет Мағауовты сол жерде-ақ лауазымынан босатты. Сондай-ақ «Самұрық-Қазына» АҚ басқарма төрағасы Өмірзақ Шөкеевке белгіленген тәртіпте, «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ басқарма төрағасы Сауат Мыңбаевқа өз міндеттерін тиісті деңгейде орындамағаны үшін сөгіс түрінде тәртіптік жаза қолданып, міндеттерін дұрыс орындамағаны үшін «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ басқарма төрағасының бірінші орынбасары Данияр Берлібаевтың өкілеттігін тоқтату бойынша шаралар қабылдау тапсырылды.
Үкімет басшысы, сонымен қатар Қарағанды облысының әкімі Ерлан Қошанов пен Астана қаласының әкімі Әсет Исекешевтен өңірлердегі көмір нарығындағы жағдайды түсіндіруді талап етті. Премьер-Министр Асқар Маминге көмірмен қамтамасыз ету мәселесін бақылауда ұстауды тапсырды. Бақытжан Сағынтаев жауапты лауазым иелеріне өз істеріне жауапкершілікпен қарауды тағы бір ескертті.
Саланың «сырқатын» емдейді
Денсаулық саласының кейбір түйткілдерінің түйінін тарқатып, «сырқатын» емдейтін «Денсаулық» бағдарламасы болмақ. Бұл бағдарлама жөнінде кеше Үкімет отырысында айтылды. Денсаулық сақтау саласын дамытудың 2016-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының жүзеге асырылу барысы, іске асырудың негізгі бағыттары жайында Денсаулық сақтау министрі Елжан Біртанов баяндады. Министрдің мәліметінше, 11 аймақта денсаулық сақтау басқармалары жанынан қоғамдық денсаулық сақтау бөлімдері құрылған.
«Алғашқы медициналық-санитарлық көмек деңгейінде алты жасқа дейінгі балаларға көрсетілетін медициналық қызмет сапасын жақсарту және жалпы практика дәрігерінің жүктемесін төмендету мақсатында педиатриялық учаскелерді қайта қалпына келтіру жұмыстары жүргізілуде. Жалпы, биыл республика бойынша 23 педиатриялық учаске ашылды, жыл соңына дейін тағы 84 осындай учаске ашу жоспарланып отыр. 2018 жылы оқуды бітіретін интерн педиатрларды есепке алғанда, тағы 230 педиатриялық учаске ашу, 2019 жылдан бастап 2024 жыл аралығында жыл сайын 500-ден астам педиатриялық учаске ашу көзделген. Осылайша, 2024 жылға қарай педиатриялық учаскелерге деген қажеттілікті 100 пайыз қамтамасыз ету жоспарланып отыр», деді министр.
Министрдің айтуынша, бұдан өзге созылмалы аурулары бар пациенттерді белсенді түрде қадағалап-қарауға негізделген ауруларды басқару бағдарламасын енгізу бойынша жоба жүзеге асырылуда. Биыл жоба барлық 16 өңірде іске асырылды, жобаға қатысатын науқастардың саны екі есеге ұлғайған.
Жедел медициналық жәрдем көрсетуді жетілдіру және ЖМК қызметінің жұмысындағы проблемаларды шешу мақсатында жедел және кезек күттірмейтін медициналық жәрдем көрсетуге сараланған тәсілді көздейді. Жеделдік санатына байланысты көмектер оңтайландырылған және симптомдары бойынша топтастырылған. Сондай-ақ ұлттық дәрі-дәрмек саясатын іске асыру аясында бүгінде 53 ұзақ мерзімді шарт жасалғанын, оның ішінде 24-іне биыл қол қойылғанын атап өтті. Бірыңғай дистрибьютордың жалпы сатып алуында отандық өндірушілердің үлесі заттай мәнде 75 пайызды, ақшалай мәнде 30 пайызды құраған. Сонымен қатар министрлік өңірлермен бірлесіп Денсаулық сақтау саласының инфрақұрылымын дамытудың бірыңғай перспективалық жоспарын әзірлеуде екен, онда желіні трансформациялау қажеттілігі, инфрақұрылымды жаңарту және ресурстарды тиімді пайдалануды ескере отырып медициналық кадрларды дайындау қарастырылады. Инфрақұрылымды дамытудың бірыңғай перспективалық жоспарын қабылдау және іске асыру 2017-2025 жылдар аралығында 11,2 млрд теңге көлемінде қаражат үнемдеуге мүмкіндік береді деп болжанған.
Электронды еңбек биржасы құрылады
Отырыста қаралған келесі мәселе – еңбек нарығын жаңғыртуға бағытталған заң жобасы. Құжатты еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Тамара Дүйсенова таныстырды. Министрдің айтуынша, заң жобасы Мемлекет басшысының тапсырмаларына сәйкес әзірленді. Әзірлеушілер электронды еңбек биржасын құруды көздейді, ол мемлекеттік және жеке жұмыспен қамту орталықтарының ақпаратын, азаматтар мен жұмыс берушілер өздігінен ұсынған резюмелер мен бос жұмыс орындарының басын біріктіретін Бірыңғай электронды алаң болады. Заң жобасы жұмыссыздар мен өзін өзі жұмыспен қамтыған азаматтарға көмек көрсету бойынша қызмет көрсетуге жұмыспен қамтудың жеке агенттіктерін тартуды ұсынды. Осы мақсатта мемлекет жүзеге асыратын және аутсорсингке берілетін функциялардың тізбесі айқындалды. Осылайша, жұмыссыз және өзін өзі жұмыспен қамтыған азаматтарды кәсіптік бағдарлауды, олардың оқуын және жұмысқа орналасуын ұйымдастыруды аутсорсингке беру жоспарланып отыр. Екіншіден, жұмыспен қамтудың жекеше агенттіктеріне жеке қызмет түрлерін немесе мысалы, оқытуды және жұмысқа орналастыруды не кәсіптік бағдарлауды, оқытуды және жұмысқа орналастыруды қамтитын қызметтер пакетін көрсету мүмкіндігі беріледі. Үшіншіден, жеке сектор, қызмет тарифтері үшін тартымды стандарттарды жаңарту және экономикалық үмітті ақтау көзделіп отыр. Төртінші өзгеріс мемлекеттік жұмыспен қамту орталықтарын кезең-кезеңмен трансформациялауды көздейді. Бұл ретте, жұмыспен қамту орталықтары мемлекеттік мекемелерден шаруашылық жүргізу құқығындағы кәсіпорындар нысанына ауыстырылатын болады. Ұйымдастырушылық-құқықтық форманы жергілікті атқарушы органдар өздері айқындайды.
Заң жобасында 4 кодекске және 5 заңға өзгерістер мен толықтырулар енгізу ұсынылған.
Астананы «асырайтын» белдеу бекіді
Үкімет отырысында сонымен қатар Астананың азық-түлік белдеуін дамытудың жол картасы бекітілді. Елорданың азық-түлік белдеуін жетілдірудің жол картасы Мемлекет басшысының 2017 жылғы сәуірде берген тапсырмаларына сәйкес әзірленді. Жол картасы жөнінде Ауыл шаруашылығы бірінші вице-министрі Қайрат Айтуғанов баяндады. Қ.Айтуғановтың айтуынша, қаланың жеке өндірісі Астана халқының ұнға, макарон өнімдеріне, нан мен жармаға деген қажеттілігін жабады. Елорда тұрғындарын отандық азық-түлік тауарларымен қамтамасыз ету мақсатында азық-түлік белдеуі аймағында қажетті өндірісті құру, республиканың өзге өңірлерінен өнімдерді тұрақты түрде жеткізіп тұруға жағдай жасау және Астананың сауда инфрақұрылымын дамыту бойынша міндеттер қойылды.
Үш аймаққа бөлу арқылы Қарағанды облысының жақын орналасқан төрт ауданы және Ақмола облысының барлық аудандары өндірісінің әлеуетіне талдау жүргізілген. Екі облыстың әкімдіктеріне арналған жол картасында әртараптандыруды есепке алғанда 2018 жылға арналған егіс алқаптарының қажетті құрылымы анықталған. 300 шақырым радиустағы аудандардың қой еті өндірісінің көлемін қажеттіліктің 60 пайызына дейін ұлғайту әлеуеті болса, шұжық өнімдерін, өңделген сүт, сары май, ірімшік және сүзбе көлемін қажеттіліктің 50 пайызына дейін ұлғайту әлеуеті бар. Ет өңдеу бойынша жалпы қуаттылығы 28 мың тонна және жүктемесі 72 пайыз болатын 24 кәсіпорын қызмет көрсетеді. Жылына 90 мың тонна сүт өндіру қуаттылығын ескергенде, азық-түлік белдеуінің 20 сүт зауыты бойынша жүктеме 55 пайызды құрайды. Сондай-ақ мұнда өндіріс көлемін ұлғайту бойынша нақты индикаторлар қойылған.
АТ арнасы кеңіді
Үкімет отырысында цифрлы экономикаға мамандар даярлау шаралары да талқыланды. Бұл ретте Білім және ғылым министрі Ерлан Сағадиев орта білім берудегі АТ-құзыреттілікті арттыру аясында мектептерде «Роботты техника» таңдамалы курсы енгізілетінін баяндады. 2016-2017 оқу жылында роботты техника бойынша 372 үйірме, сондай-ақ 397 мектепте 397 роботты техника кабинеті ашылған. 2 500 информатика мұғалімі роботты техника, роботты техниканы жүзеге асыру жағдайында АТ бойынша теориялық және сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастырудың ерекшеліктері бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткен. Техникалық және кәсіптік білім берудегі АТ-құзыреттілікті арттыру аясында ағымдағы жылы жұмыс берушілердің ұсыныстары бойынша «Ақпараттық қауіпсіздік» жаңа мамандығы қосылды. Бұл мамандық бойынша қабылдау 2018 жылдың 1 қыркүйегінен басталады.
«Барлық 16 өңірде интерактивті білім беру жабдығын қолдану бойынша оқу орталықтары құрылды, онда 3 564-тен астам инженер-педагог қызметкер біліктілікті арттырудан өтті. 2017-2018 оқу жылының басынан бері барлық ЖОО-лар АТ саласында бекітілген 10 кәсіптік стандартты ескере отырып, білім беру бағдарламаларын жаңартты. Сондай-ақ онлайн режімде оқыту кеңінен таралып келеді», деді министр.
Динара БІТІК,
«Егемен Қазақстан»
