Тарих • 03 Мамыр, 2024

Тарих тағылымы

Таяуда Саяси қуғын-сүргін құрбандарын толық ақтау жөніндегі мемлекеттік комиссияның қорытынды отырысы өтті. Кейінгі 3 жылда Мемлекеттік комиссия құрамында 425 ғалым мен зерттеуші, оның ішінде 260-тан аса маман аймақтық комиссияда еңбек етіпті. Олар жабық қорлардан 688 мыңнан аса іс пен 48 мыңға жуық есепке алу карточкасын тауып, Президент архивіне өткізген екен. Жалпы саны 2,6 миллионнан астам құжат пен материалдан «құпия» деген белгі алынып тасталды. Саяси қуғын-сүргінге ұшыраған 311 мыңнан астам адамды ақтау үшін қолданыстағы заңнама аясында нақты жұмыстар жүргізілген. Мемлекеттік комиссия әзірлеген осы материалдар қазіргі таңда 72 томға жүк болып отырғаны хабарланды. Бұл – нағыз баға жетпес құнды тарих. Әрі қарай оны жалғастырып зерттеу, талдау мәселесі – уақыт еншісінде.

Тарих • 01 Мамыр, 2024

«Айтқың келгені осы ма еді?» Нұрикамал әнінің шығу тарихы

Бұл – композитор Тұрдықылыш Ізтай мен оның жары, ақын Хан­бибі Есенқараның бірге жазған шы­ғармасы. Алайда туынды екеуі­нің ортақ сезімі туралы емес.

Тарих • 01 Мамыр, 2024

«Келші, айым» әні қалай дүниеге келген?

«Көгілдір көл беті, көк елес көлбеді, Мен тұрмын жағада жабырқау», деп басталатын әннің тереңінде белгісіз мұң жатқандай…

Тарих • 01 Мамыр, 2024

Батпаққара көтерілісінің ақиқаты

Батпаққара көтерілісінің 95 жылдығына орай, Қостанайда «Қазақстан­дағы 1929-1931 жылдардағы көтерілістер: зерттелуі және тың деректер» тақырыбында республикалық ғылыми-тәжірибелік конференция өтті. Облыстық тарихи-өлкетану музейі ұйымдастырған ғылыми жиынға белгілі тарихшы, академик Хангелді Әбжанов, тарих ғылымдарының докто­ры, ­профессор Әлима Ауанасова, сондай-ақ еліміздің әр өңірінен келген мем­ле­кет­тік музей қызметкерлері, ғалымдар, өлкетанушылар қатысты.

Тарих • 25 Сәуір, 2024

Екі фотосуреттің тарихы

Мемлекет және қоғам қайраткері Сұлтанбек Қожанұлының бұл ісі кеңес дәуірінде Б(б)кП Орталық қадағалау комиссиясының мұрағатында тізбек бойынша № 458 іс № 1278 жинағында сақталған. Бұл істің «аса құпия» немесе жай «құпия» деген белгісі (грифі) болмаса да, кеңес дәуірінде ол іске кез келген адамның қолы жете бермейтін. Қазір оның құпиялық күші қайтып, Ресейдің мемлекеттік мұрағатының 7511-қоры, 5-тізбегі, 458-ісінде сақталып жатыр.

Тарих • 25 Сәуір, 2024

Әмір Темір сәулет өнерін ерекше қастерлеген

«Egemen Qazaqstan» газетінің бүгінгі санында тілші Әнуар Жұмашбаевтың «Әмір Темір және Алтыншоқы» атты көлемді мақаласы жарық көрді. Автор тарихи деректер тізбектелген материалына белгілі тарихшы, археолог Эмма Усманованың «Әмір Темір және Алтыншоқы төбесінің сыры» тақырыбында айтқан дәрісінен дәйек алған, деп жазады Egemen.kz. 

Тарих • 19 Сәуір, 2024

Ескерусіз қалған ерлер

Келер жылы Екінші дүниежүзілік соғыстың жеңіспен аяқталға­нына 80 жыл толады. Осы мерейтойды өз деңгейінде атап өту үшін дайындық жұмыстары қазірден басталып, жоспарлы, жүйелі түрде жүргізілгені жөн. Мемлекет басшысы Атырауда өткен Ұлттық құрылтайда: «Жеңістің 80 жыл­дығына орай зерттеулер тың қарқынмен жалғасады деп сенемін. Сұрапыл соғыс кезіндегі аға буынның өшпес ерлігі мен ерен еңбегін ұрпақ жадында жаң­ғырту өте маңызды. Мемлекет бұл бағыттағы жұ­мысты жалғас­тыра береді», деп атап өтті.

Руханият • 17 Сәуір, 2024

Қазақ-қырғыз бір туған, алға қарай ұмтылған...

Қырғыз Республикасының Президенті С.Жапаров пен Қазақстан Респуб­лика­сының Президенті Қ.Тоқаевтың арасындағы жылы қарым-қаты­настың арқасында екі ел арасындағы экономикалық, мәдени және ғылыми бай­ланыстар айтарлықтай ілгерілеп, нақты, табысты жұмыстар атқа­рылып жатыр. Екі президент Бішкекте, Ыстықкөлде, Астанада бір­неше рет кездесіп, қырғыз-қазақ халықтары арасындағы ынтымақ пен бауыр­ластықты нығайтуға күш-жігерін жұмсап келеді.

Тарих • 12 Сәуір, 2024

Америкалық инженер Нэлсон Фэлл қазақ даласы туралы не жазды?

«Сұлтан Жәңгірдің төрт мың жылқысы бар, Жұмабек сұлтанда екі мың, ал Адам байда үш мың жылқы бар, ал сіз бес-ақ жылқым бар дейсіз! Сонда неше қойыңыз бар?» «Менің қойым жоқ», деп жауап бердім. -  Әй!.. Басқа түліктеріңіз көп болар? - «Екі сиырым бар», дедім».